EBOOK Wspólnota Łaski - Cezary Smuniewski

EBOOK Wspólnota Łaski

4.00 Oceń książkę!

Autor: Cezary Smuniewski

Wydawnictwo: WAM
ISBN: 9788377676509
EAN: 9AF0ADFCEB
Format: 0,0 x 0,0 x 0,0
Oprawa: ...
Stron: 492
Data wydania: 2013
Gdzie kupić tanią książkę?
książka
42.47
Książka w Twoim domu w ciągu 48h

Teologia łaski — charytologia — nie cieszy się specjalnym uznaniem w ramach współczesnych poszukiwań teologicznych. Taka sytuacja jest spowodowana przede wszystkim dokonującym się w tej dziedzinie teologii przejściem od tradycyjnych ujęć o charakterze neoscholastycznym, które wciąż dominują w wykładzie teologii łaski, do ujęć nowszych, które najczęściej nie dopracowały się jeszcze całościowego i spójnego ujęcia. Dominują więc w teologii łaski formułowane przez wielu teologów postulaty, które tylko w niewielkim stopniu bywają realizowane w praktyce. Ponadto, teologia łaski zawsze znajduje się pod naciskiem pelagianizmu, który bliski jest tradycji zachodniej, zawsze podatnej na ten "wirus", jak celnie zauważył św. Augustyn. Wobec tych faktów każda praca, która stara się ująć zagadnienie łaski w sposób całościowy, systematyczny, a zwłaszcza odpowiadający na nowe postulaty teologiczne zasługuje na dużą uwagę i pilną lekturę. Praca ks. C. Smuniewskiego spełnia takie kryteria w najwyższym stopniu.
Wspólnota łaski — jest więc całościowym i systematycznym wykładem teologii łaski. Zakorzeniając się w tradycji Kościoła zachodniego, która łasce poświęciła wiele miejsca, i dokonując jej syntetycznego przedstawienia, praca stanowi nowoczesny wykład charytologii, odpowiadający na zasadniczy postulat, który sformułowano w ostatnich dziesięcioleciach w tej materii, a mianowicie na potrzebę głębszego związania go z tajemnica Trójcy Przenajświętszej. Jest to postulat, który sformułował wprost w XIX wieku, M. J. Scheeben, dając w Tajemnicach chrześcijaństwa, w Dogmatyce, a zwłaszcza we Wspaniałościach łaski Bożej (jest zbyt mało znane polskie tłumaczenie tego opracowania Scheebena), próbę udzielenia na ten postulat systematycznej i integralnej odpowiedzi. Nic więc dziwnego, że wszyscy współcześni autorzy, podejmując to zagadnienie — także ks. C. Smuniewski — widzą w nich swego mistrza, usiłując wyrazić "kosmos łaski", jak trafnie stwierdził sam Scheeben. To jest rzeczywiście dobry mistrz, od którego jeszcze wiele można się nauczyć w wielu kwestiach teologicznych.
fragment recenzji - ks. Janusz Królikowski
Wstęp ..... 5



Część 1

Zagadnienia wprowadzające ..... 9

1.1. Przedzałożenia metody ..... 9

1.1.1. Przekraczanie progu zdumienia ..... 10

1.1.2. Teologia łaski na II Soborze Watykańskim ..... 18

1.1.3. Teo-centryzm i teo-logiczność ..... 23

1.1.4. Liturgia ..... 26

1.1.5. Prymat tajemnicy ..... 28

1.2. Pole badawcze ..... 31

1.2.1. Światło trynitologii w teologii ..... 33

1.2.2. Trynitarny horyzont charytologii ..... 35

1.2.3. Zbawczy wymiar objawienia Trójcy Świętej ..... 37

1.2.4. Charytologia i Trójca Święta immanentna ..... 39

1.2.5. Antropologia teologiczna w świetle trynitologii ..... 41

1.2.6. Eklezjologia w świetle trynitologii ..... 43

1.2.7. Trynitarne i charytologiczne tło eklezjologii ..... 46

1.2.8. Charytologiczno-trynitarne perspektywy eklezjologii ..... 48

1.2.9. Charytologia trynitarna i personalizm eklezjologiczny ..... 50

1.2.10. Łaska powszechnej woli zbawczej Boga ..... 53

1.2.11. Konieczność rozwoju teologii usynowienia ..... 55

1.2.12. Perspektywa zagadnień ekumenicznych ..... 59

1.3. Metoda i struktura pracy ..... 61



Część 2

Historia objawiania i rozumienia łaski

Trójjedynego Boga w Kościele ..... 71

2.1. Zagadnienia wstępne ..... 71

2.1.1. Ku analitycznej lekturze Pisma Świętego ..... 71

2.1.2. Słownictwo hebrajskie i greckie ..... 74

2.2. W Starym Testamencie ..... 79

2.2.1. Człowiek stworzony na obraz i podobieństwo Boga ..... 79

2.2.2. Początki historycznego objawienia łaski ..... 83

2.2.3. Łaskawość Boga ukazana w ojcostwie i cechach matczynych ..... 84

2.2.4. Łaska ukazana w bliskości Boga ..... 85

2.2.5. Łaska objawiona w przymierzu ..... 87

2.3. W Nowym Testamencie ..... 89

2.3.1. Łaska w Ewangeliach według św. Mateusza i św. Marka ..... 89

2.3.2. Łaska w pismach św. Łukasza ..... 91

2.3.3. Łaska w pismach św. Jana ..... 94

2.3.4. Łaska w listach św. Pawła ..... 97

2.3.5. Łaska w listach św. Piotra ..... 102

2.3.6. Łaska w Liście do Hebrajczyków ..... 104

2.4. Zagadnienie łaski w tekstach wczesnochrześcijańskich ..... 105

2.4.1. Didache ..... 107

2.4.2. Św. Klemens Rzymski ..... 110

2.4.3. Św. Ignacy Antiocheński ..... 112

2.4.4. Św. Polikarp ..... 116

2.4.5. List Barnaby ..... 117

2.4.6. Św. Ireneusz z Lyonu ..... 120

2.4.7. Św. Klemens Aleksandryjski ..... 125

2.4.8. Tertulian ..... 127

2.4.9. Św. Bazyli Wielki ..... 132

2.4.10. Św. Ambroży ..... 134

2.4.11. Św. Augustyn ..... 136

2.4.12. Teodoret z Cyru ..... 141

2.5. Po okresie patrystycznym ..... 142

2.5.1. W głąb teologii średniowieczna ..... 143

2.5.2. Św. Tomasz z Akwinu ..... 144

2.5.3. Św. Bonawentura ..... 148

2.5.4. Bł. Jan Duns Szkot ..... 150

2.5.5. Grzegorz Palamas ..... 153

2.6. Od teologii okołotrydenckiej ..... 156

2.6.1. Nauczanie Soboru Trydenckiego ..... 157

2.6.2. Teologia potrydencka do końca XIX wieku ..... 159

2.6.3. Na drogach XX-wiecznej refleksji o łasce ..... 161

2.7. Propozycja Matthiasa Josepha Scheebena ..... 163

2.7.1. Teologia nadprzyrodzoności ..... 165

2.7.2. Troistość Osób Boskich jako korzeń porządku łaski ..... 168

2.7.3. Wprowadzenie przez Boga w tajemnicę Trójcy Świętej

łaską dla człowieka ..... 171

2.7.4. Objawienie życia trynitarnego objawieniem łaski ..... 173

2.7.5. Teologia tajemnic ..... 177



Część 3

Bóg łaski. Trynitarna charytogeneza

w ukierunkowaniu eklezjologicznym ..... 179

3.1. Trójca Święta w ekonomii łaski ..... 179

3.1.1. Stwórca Trójjedyny jako początek ekonomii łaski ..... 180

3.1.2. Od Trójcy Świętej immanentnej do ekonomii łaski ..... 185

3.1.3. Od Trójcy Świętej historiozbawczej do życia w Bogu ..... 187

3.1.4. Trójca Święta historiozbawcza i wydarzenie Osób Boskich ..... 189

3.1.5. Eklezjologiczny horyzont posłannictw Osób Boskich

w ekonomii łaski ..... 193

3.2. Jezus Chrystus w ekonomii łaski Trójjedynego Boga ..... 197

3.2.1. Posłanie Syna a ekonomia łaski ..... 198

3.2.2. Łaska Boża w Jezusie Chrystusie darem dla ludzi ..... 201

3.2.3. Chrystus w tajemnicy odkupienia i stworzenia ..... 202

3.2.4. Człowieczeństwo Syna Bożego w ekonomii łaski ..... 205

3.2.5. Zamieszkiwanie "Dawcy życia” w chrześcijanach ..... 208

3.2.6. Jezus Chrystus w eklezjologicznym ukierunkowaniu ekonomii

łaski ..... 211

3.3. Duch Święty w ekonomii łaski Trójjedynego Boga ..... 213

3.3.1. Ekonomia łaski Boga ukrytego ..... 214

3.3.2. Pneumatologia łaski w kontekście chrystologicznym ..... 217

3.3.3. Duch Święty w chrześcijanach ..... 220

3.3.4. Duch Święty wprowadza w relację Syna z Ojcem ..... 223

3.3.5. Działanie Osoby-Daru ad extra w ekonomii łaski ..... 225

3.3.6. Horyzont eklezjologiczny pneumatologii ekonomii łaski ..... 227



Część 4

Człowiek łaski Trójjedynego Boga.

Usynowienie Boże zmierzające ku eklezjologii ..... 231

4.1. Łaska i relacyjność człowieka odkupionego.

Ujęcie trynitarne ..... 231

4.1.1. Chrystus objawia otwartość Ojca i człowieka ..... 232

4.1.2. Człowiek stworzony obrazem Bożej otwartości i relacyjności ..... 233

4.1.3. Powołanie człowieka do relacyjności w świetle posłannictwa

Osób Boskich ..... 237

4.1.4. Relacyjność człowieka objawiona w Synu ..... 239

4.1.5. Relacyjność człowieka w świetle ojcostwa Boga ..... 242

4.1.6. Relacyjność człowieka w dziele Ducha Świętego ..... 244

4.2. Łaska i uczestniczenie człowieka w naturze Bożej.

Ujęcie biblijno-historyczne ..... 247

4.2.1. Złożoność problematyki i poszukiwania charytologiczno-

-trynitarne ..... 248

4.2.2. Pismo Święte o uczestniczeniu człowieka w naturze Bożej ..... 251

4.2.3. Pismo Święte o relacji między uczestniczeniem w naturze Bożej

a darem życia Bożego ..... 253

4.2.4. Uczestniczenie w naturze Bożej w ujęciu historycznym ..... 256

4.3. Łaska i usynowienie człowieka.

Ujęcie biblijno-historyczne ..... 260

4.3.1. Usynowienie człowieka w Starym Testamencie ..... 260

4.3.2. Usynowienie człowieka w Nowym Testamencie ..... 263

4.3.3. Usynowieni

Książka "EBOOK Wspólnota Łaski"
Cezary Smuniewski