Książka opisuje genealogię rodu Wybickich herbu Rogala, zamieszkującego Prusy Kroacute;lewskie i Wielkopolskę. Była to drobna rodzina szlachecka o zagadkowym pochodzeniu, ktoacute;ra pojawiła się w wojewoacute;dztwie pomorskim na przełomie wiekoacute;w XVI i XVII. Jednym z celoacute;w tej pracy była proacute;ba rewizji legendy o pochodzeniu Wybickich, jaką zamieścił w swoim pamiętniku Joacute;zef Wybicki (zm. 1822), słynny protagonista rodu, autor hymnu narodowego.
Zgromadzone w tej pracy dokumenty pozwoliły na odtworzenie w miarę pełnej genealogii tej rodziny. Rezultatem tych badań są biogramy 113 osoacute;b, począwszy od wieku XVII, a na pierwszej połowie wieku XX skończywszy. W odniesieniu do liczby 34 osoacute;b znanych z funkcjonującej do dziś, a wykonanej jeszcze przed II wojną tablicy genealogicznej, zawierającej szereg legendarnych, połowę zaś niepowiązanych ze sobą przedstawicieli rodu, jest to istotny wkład do dalszych poszukiwań. Po raz pierwszy zbadana została linia rodu, z ktoacute;rej pochodził starosta krajowy Pomorza po I wojnie światowej Joacute;zef Wybicki (zm. 1929), ostatni z Wybickich, określany w dotychczasowych biogramach mylnie jako wnuk czy prawnuk autora hymnu narodowego. To 60 osoacute;b zamieszkujących obecny powiat brodnicki w wojewoacute;dztwie kujawskondash;pomorskim od końca XVIII wieku, z ktoacute;rych znanych było dotąd zaledwie kilka. Wobec dotkliwych strat w zespołach dawnych ksiąg grodzkich i ziemskich Pomorza niezbędna była szeroka kwerenda w innych dostępnych aktach w kraju i zagranicą.
Autor opisał wszystkie odnalezione w wyniku dwudziestoletnich poszukiwań dokumenty, by możliwie najszerzej ukazać kręgi rodzinne czy stosunki majątkowe poszczegoacute;lnych osoacute;b. Prezentowana książka przynosi wiele dotąd nieznanych faktoacute;w, w tym listy autora hymnu narodowego, czy dane z ksiąg metrykalnych od XVII wieku, obalając tym samym niektoacute;re przestarzałe mity, przedstawiając aktualny stan badań nad rodem Wybickich.
Książka "Wybiccy herbu Rogala od XVI do XX wieku"
Jacek Kowalkowski