Literatura czerwonego dworu

Książka jest próbą odtworzenia realiów rosyjskiej wojny domowej z kart powieści radzieckich i jednocześnie próbą zobrazowania mitów, jakie wytworzyła partia bolszewików w celu umocnienia swojej władzy. Opowiada również o sposobach manipulacji historią za pośrednictwem literatury. Ten problem nie był wcześniej podejmowany przez polską historiografię.

Dobór rozdziałów nie jest przypadkowy, ściśle nawiązuje do wagi i częstotliwości poruszanych w ówczesnej literaturze zagadnień. W przeważającej mierze są to opisy działalności propagandowej bolszewików, ukazano formowanie i operacje Armii Czerwonej, zaprezentowano też szeroką gamę postaw kontrrewolucyjnych oraz terror czerezwyczajki (WCzKa).

Ważne dla narracji książki jest skorelowanie czasu powstawania utworów literackich z wydarzeniami polityczno-ekonomicznymi w stalinowskiej Rosji, połączenie ich z momentem wykuwania "nowego człowieka", wolnego od moralnych dylematów, wiernie służącego partii bolszewickiej. Ów człowiek za pośrednictwem literatury otrzymywał prostą interpretację historii. Literatura i zbieżna z nią historiografia ZSRR ustanowiły wspólnie nowy kanon myślenia o historii i teraźniejszości. Upadek Związku Radzieckiego spowodował również rozsypanie się tego kanonu.

Książka "Literatura czerwonego dworu"
Mariusz Żórawski