Figuralizm Aleksandra Gierymskiego

Książka poddaje wszechstronnej interpretacji twoacute;rczość jednego z najwybitniejszych malarzy polskich, Aleksandra Gierymskiego, koncentrując się na jego obrazach z motywem postaci ludzkiej, w tym bardzo znanych, jak "Święto Trąbek" i "Trumna chłopska". Dzieła autora są omoacute;wione w perspektywie dotąd w badaniach pomijanej, ktoacute;rą otwierają prace wykonane w okresie studioacute;w, w szczegoacute;lności "Kupiec wenecki".

Wybierając za temat dzieła konwersje Shylocka, Gierymski podjął skomplikowaną problematykę relacji judaizmu i chrześcijaństwa oraz stosunkoacute;w polsko-żydowskich w XIX stuleciu. Wspomnianej tematyce poświęcił także szereg poacute;źniejszych prac. Dla jej wyrażania powołał woacute;wczas specyficzny język wizualny, oparty na przeciwieństwie kierunkoacute;w wertykalnego i horyzontalnego, ktoacute;rym bdquo;wypowiadałrdquo; się w całej swej twoacute;rczości. Opozycję tę wykorzystywał wielokrotnie w obrazach uchodzących za realistyczne, czyli za wiernie odtwarzające oglądaną przez malarza rzeczywistość. Problematykę religii i wiary pojmował zarazem w horyzoncie swego czasu. Daleki od wrogości wobec postawy religijnej, obrazował wielokrotnie problematyczność jej przyjęcia we wspoacute;łczesnym sobie świecie, kwestionującym podstawowe prawdy chrześcijaństwa, relatywizującym absolutne kryteria, świecie gasnącej wiary, części pozbawionych wspoacute;lnego mianownika, w ktoacute;rym po przełamaniu wertykalnych osi pozostała jedynie horyzontalna płaszczyzna, gdzie rozgrywają swoacute;j dialog przeciwstawne siły.

Książka "Figuralizm Aleksandra Gierymskiego"
Michał Haake