EBOOK Iran 1925-2014. Od Pahlawich do Rouhaniego - Robert Czulda

EBOOK Iran 1925-2014. Od Pahlawich do Rouhaniego
4.00 Oceń książkę!

Autor: Robert Czulda

 Wydawnictwo: Wydawnictwo Naukowe PWN
ISBN: 9788301190705
EAN: 5B216334EB
Format: 0,0 x 0,0 x 0,0
Oprawa: ...
Stron: 260
Data wydania: 2014
Gdzie kupić tanią książkę?
Selkar
książka
31.00zł
Kup książkę
Książka w Twoim domu w ciągu 48h

Autor przedstawia historię Persji/Iranu w latach 1925-2014, zarówno w okresie rządów dynastii Pahlawich, jak i późniejszej rewolucji islamskiej i jej wpływu na współczesne państwo irańskie. Ciekawie omawia takie kwestie, jak: przejęcie władzy przez dynastię Pahlawich; projekt reform Mohammada Mosaddegha; brytyjsko-amerykański zamach stanu i jego dalekosiężne skutki; rządy Mohammada Rezy Pahlawiego i przeprowadzona przez niego "biała rewolucja"; rewolucja islamska; wojna iracko-irańska; rządy Mohammada Chatamiego, Mahmuda Ahmadineżada i początek prezydentury Hasana Rouhaniego. Ukazuje również główne cechy mentalności narodu irańskiego, co pozwala lepiej zrozumieć wiele działań Iranu na arenie międzynarodowej, także w kontekście kontrowersyjnego programu atomowego.

Tekst uzupełniają starannie wybrane dokumenty, kalendarium wydarzeń, leksykon postaci i słownik pojęć.
Wstęp   11

1. Iran przed dynastią Pahlawich   15

1.1 Czasy starożytne   15
1.2 Marazm dynastii Kadżarów   16
1.3 Rewolucja konstytucyjna   21
1.4 Iran wobec I wojny światowej   24

2. Od Rezy Szaha do Mohammada Rezy   28

2.1 Początki nowej dynastii   28
2.2 Agresja brytyjsko-sowiecka na Iran   34
2.3 Pałacowy przewrót i obalenie szacha   38
2.4 Problem separatyzmu w latach 40. XX w.   42

3. Kryzys naftowy w latach 50. XX w.   46

3.1 Narastanie sporu o irańską ropę naftową   46
3.2 Operacja "Ajax"   51
3.3 Wzmacnianie władzy autorytarnej i otwarcie na świat   65

4. Iran na drodze ku światowej potędze   70

4.1 Biała rewolucja   70
4.2 Budowa potegi wojskowej   77
4.3 Represje polityczne   81
4.4 Erozja systemu   88

5. Rewolucja islamska   100

5.1 Upadek szacha   100
5.2 Powrót Chomejniego   102
5.3 Rywalizacja o władzę   108
5.4 Kryzys związany z amerykańską ambasadą   113
5.5 Budowa nowego państwa   119

6. Czarne lata 80. XX w.   124

6.1 Wybuch wojny z Irakiem   124
6.2 Przebieg irackiej agresji   127
6.3 Zaangażowanie międzynarodowe   132
6.4 Wojna tankowców   135
6.5 Zakończenie wojny   137
6.6 Schyłek rządów Chomejniego   138

7. Iran współczesny   143

7.1 Prezydentura Rafsandżaniego - od nadziei do rozczarowania   143
7.2 Chatami - nowy prezydent, nowe nadzieje   147
7.3 Ahmadineżad - powrót konserwatyzmu   153
7.4 Zmiany w polityce zagranicznej   162
7.5 Rouhani - człowiek systemu czy zapowiedź zmiany?   166

Bibliografia   174

Aneks    181

Dokumenty    183

1. Wspomnienia Manuczehra Farmanfarmajana z wizyty w Abadanie (1949)    183
2. Przemówienie ministra spraw zagranicznych Herberta Morrisona na forum Izby Gmin (1 maja 1951 r. - fragmenty)    184
3. Przemówienie premiera Mosaddegha na forum Rady Bezpieczeństwa ONZ (15 października 1951 r. - fragmenty)    187
4. Przemówienie premiera Mosaddegha na forum Rady Bezpieczeństwa ONZ (17 października 1951 r. - fragmenty)    188
5. Przykładowy paszkwil CIA na premiera Mosaddegha z 1953 r.    189
6. Zarys planu CIA zamachu stanu w Iranie z 1953 r.    190
7. Depesza amerykańskiego chargé d'affaires w Teheranie Gordona Mattisona do Departamentu Stanu (12 sierpnia 1953 r. - fragmenty)    192
8. Królewski dekret powołujący na stanowisko premiera generała Zahediego (16 sierpnia 1953 r.)    194
9. Depesza ambasadora Stanów Zjednoczonych w Iraku Burtona Y. Berry'ego do Departamentu Stanu (17 sierpnia 1953 r. - fragmenty)    195
10. Depesza zastępcy sekretarza stanu ds. Bliskiego Wschodu, Azji Południowej i Afryki Henry'ego A. Byroade'a do dyrektora Departamentu Planowania Polityki Roberta R. Bowie (21 sierpnia 1953 r.)    196
11. Sprawozdanie ministra spraw zagranicznych Anthony'ego Edena na temat sytuacji w Iranie po przewrocie (2 listopada 1954 r. - fragmenty)    197
12. Przemówienie ajatollaha Chomejniego w Kom (15 kwietnia 1964 r. - fragmenty)    199
13. Przemówienie ajatollaha Chomejniego w Kom (27 października 1964 r. - fragmenty)    201
14. List otwarty ajatollaha Chomejniego do premiera Howejdy (16 kwietnia 1967 r. - fragmenty)    205
15. Porozumienie algierskie w sprawie sporu granicznego (1975)    206
16. List prezydenta Jimmy'ego Cartera do ajatollaha Chomejniego (6 listopada 1979 r.)    209
17. Wspomnienia żołnierzy z wojny iracko-irańskiej (1980-1988)    210
18. Rezolucja nr 598 Rady Bezpieczeństwa ONZ (20 lipca 1987 r.)    212
19. Przemówienie na forum ONZ premiera Izraela Benjamina Netanjahu na temat irańskiego zagrożenia jądrowego (1 października 2013 r. - fragmenty)    215
20. Wspólny plan działania z Genewy (24 listopada 2013 r. - fragmenty)    217
21. Wybrane cytaty z szacha Iranu Mohammada Rezy Pahlawiego    221
22. Wybrane cytaty z ajatollaha Chomejniego    224
23. Wybrane cytaty z prezydenta Rouhaniego    228

Kalendarium wydarzeń 230
Wykazy i leksykon postaci241
Słownik pojęć249
Mapy253
Indeks nazwisk255
Spis map260

Książka "EBOOK Iran 1925-2014. Od Pahlawich do Rouhaniego"
Robert Czulda